گور او.

(در گورستان متصل به کلیسای مومارت. ساعت ده صبح یک روز استثنائاً بدون باران ماه ژوئن است.

مادام مِل 39 ساله. او با وجود موهای سفید گشته زود هنگامش هنوز هم زیباست.

مادام دالیس 35 ساله، زنی باریک اندام، زیبا و بور، با چشمان خشن خاکستری رنگ و یک حالت لجوجانه در اطراف دهان.

هر دو خانم عمیقاً ماتم‎زده‎اند، آنها دسته‎گل‎های بزرگی متشکل از گل سرخ، گل نرگس، گل زنبق و گل بنفشه حمل می‎کنند. آنها در برابر درب ورودی گورستان با همدیگر مواجه می‎گردند.)

مادام مِل: "شما اینجا؟ و در این وقت روز؟"

مادام دالیس: "هماطور که می‎بینید. ــ صبح به خیر، عزیزم."

مادام مِل: "صبح به خیر، مادلین. من فکر می‎کردم که شما به روستا رفته‎اید؟"

مادام دالیس: "ما زمان حرکت را دوباره به تعویق انداختیم. هوا واقعاً خیلی بد بود. ــ حال دخترتون چطوره؟"

مادام مِل: "ممنون، حالش خیلی خوبه. او با دوشیزه روبرتز در لوور هستند."

مادام دالیس: "لوور؟ ــ در مجله؟"

مادام مِل: "نه، در موزه."

آنها در حین صحبت کردن به رفتن ادامه می‌دهند. سپس مادام مِل متوقف می‎شود و می‎گوید: "من باید اینجا به سمت چپ بپیچم."

مادام دالیس: "من هم باید به سمت چپ بپیچم."

مادام مِل: "شما هم؟ من فکر می‎کردم گور پدر شما در سومین خیابان سمت راست قرار دارد؟"

مادام دالیس: "بله، همینطور است (او به خیابان کوچک مشجری اشاره می‎کند)، اما من آنجا یک گور دیگر هم برای تزئین کردن دارم."

مادام مِل: "بنابراین مسیرمان یکی‎ست."

آنها در سکوت به رفتن ادامه می‎دهند. سپس ناگهان مادام دالیس در برابر یک نرده آهنی ساده‎ای توقف می‎کند: "خب، همینجاست."

او زانو می‎زند و یک دسته‎گل بزرگ از گل زنبق بنفش رنگی را بر روی سنگ ساده گور قرار می‎دهد.

بر سنگ گور چنین حک شده بود:

در اینجا  

بونیفاس روشه غنوده است،

پروفسور.

وفات در سن 63 سالگی.

برایش دعا کنید!

مادام مِل (چهره شگفت‎زده‎ای به خود می‎گیرد و کاملاً آهسته می‎گوید): "مادلین، بونیفاس روشه چه کسی‎ست؟"

مادام دالیس (همچنین آهسته): "او ــ من بعداً براتون تعریف می‎کنم ــ یک لحظه صبر کنید."

(او سرش را پائین می‎آورد و دعا می‎خواند. بر روی درختی در آن نزدیکی یک پرنده آواز می‎خواند. در این بین مادام مِل به سمت مقبره کوچکی می‎رود که توسط چهار درخت کاج تیره تقریباً سیاه محاصره شده است. سپس مادام دالیس بلند می‎شود و به دنبال او می‎رود.)

(حالا مادام مِل بدون آنکه داخل مقبره شود زانو می‎زند، یک دسته‎گل بسیار بزرگ به دروازه مقبره می‎بندد.

سکوتی طولانی. خیابان کاملاً خلوت است، از دور صدای خفه جرینگ جرینگ درشکه‎ها به گوش می‎رسد، گهگاهی یک شاخه خشک ترق و تروق می‎کند.)

مادام دالیس (خود را به مادام مِل نزدیک می‎سازد و آرام شانه‎اش را لمس می‎کند): "هنریته."

(مادام مِل خود را جمع می‎کند): "بله!"

(سپس صلیبی بر سینه می‎کشد و بلند می‎شود.)

مادام دالیس: "می‎آئید حالا؟"

مادام مِل: "الساعه."

(او نگاه دیگری به مقبره می‎اندازد، سپس به دنبال دوستش می‎رود.)

مادام دالیس (انگار که با خودش حرف می‎زند): "نه، من نمی‎توانستم این کار را بکنم."

مادام مِل: "چه کاری را؟"

مادام دالیس: "من نمی‎تونستم مثل شما رفتار کنم."

مادام مِل: "منظورتان چیست؟"

مادام دالیس: "شما برای گور معشوقه شوهرتان گل می‎آورید."

مادام مِل: "نه، عزیزم، برای معشوقه نه ــ گل‎ها برای شوهرم است."

مادام دالیس: "خب، البته ــ اما از آنجا که هر دو در یک گور خفته‎اند، بنابراین گل‎ها به او هم تعلق می‎گیرند." (مکثی کوتاه.)

"اوه هنریته، چطور توانستید قبول کنید؟ او را ــ یک زن مانند او را! چطور توانستید اجازه دهید که این آدم غریبه را اینجا در کنار شوهرتان دفن کنند؟"

مادام مِل: "شوهرم این را از من تقاضا کرد. ــ آنها هر دو مشترکاً مرگ را جستند. من در خودم این حق را احساس نکردم آنها را پس از مرگ از همدیگر جدا سازم. ــ شما هم اگر جای من بودید همین کار را می‎کردید."

مادام دالیس: "هرگز."

مادام مِل: "بله می‎کردید ــ ــ شما حتماً نمی‎توانستید کار دیگری انجام بدهید."

مادام دالیس: "اما باور کنید که من این کار را نمی‎کردم. من قادر نیستم چنین بزرگوارانه عمل کنم. اگر رفتار شوهرم نسبت به من مانند رفتار شوهرتان نسبت به شما بود و اگر شوهرم را مانند شما دوست می‎داشتم ــ بنابراین او را حداقل پس از مرگش برای خودم می‎خواستم. این واقعاً خواست زیادی نیست که آدم نخواهد بعد از مرگ شوهرش او را با کس دیگری قسمت کند!"

مادام مِل: "مادلین، من یک بار دیگر براتون تکرار می‎کنم، او از من خواهش کرد، التماس کرد که او را دیگر از آن زن جدا نسازم. و من از حرفش اطاعت کردم ــ هرچند عشق و غرورم با این کار زخمی گشت."

مادام دالیس: "و مارگریت؟"

مادام مِل: "دخترم هم مثل من فکر می‎کند!"

مادام دالیس: "آیا او هم به اینجا می‎آید؟ به کنار گور؟"

مادام مِل: "بله، به دفعات زیاد."

مادام دالیس (متأثر): "من بزرگی روح‎تان را تحسین می‎کنم ــ ای کاش من هم مانند شما و دخترتان بودم. (مادام مِل توقف می‎کند.) شما می‎خواهید دوباره بروید؟"

مادام مِل: "بله، من باید قبل از صبحانه خرید زیادی کنم. چون ما هم قصد داریم فردا به سفر برویم ــ به آنژو.‎"

مادام دالیس: "یک لحظه صبر کنید. صحبت کردن با شما حالم را خیلی خوب می‎کند. آیا می‎خواهید چند دقیقه به من هدیده دهید؟"

مادام مِل (لبخند زنان): "اما با کمال میل."

مادام دالیس هیجانزده با دقت به او نگاه می‎کند.

"رک و پوست کنده به من بگوئید ــ شما قطعاً فکر می‎کنید که من زن کاملاً بدجنسی هستم ــ شما فکر می‎کنید که من زنی خشن و سرد هستم، اینطور نیست؟"

مادام مِل: "اما خدا نکند. چطور به این فکر افتادید؟ شما برایم نه بدجنسید، نه خشن و نه سرد. بالعکس، من فکر می‎کنم که شما بطور غیر عادی صادق، خوب و نجیبید."

مادام دالیس: "و شما فکر می‎کنید که من زن خیلی ــ خیلی نجیبی هستم؟"

مادام مِل (با اعتقاد راسخ): "بله."

مادام دالیس: "خب شما در این مورد اشتباه فکر می‎کنید ــ من آنطور هم که شما فکر می‎کنید عفیف نیستم. شما حتماً چنین فکری نمی‎کردید؟"

مادام مِل (نرم): "حالا، این در واقع شگفت‎زده‎ام می‎کند."

مادام دالیس: "بله، در زندگی من چیزی بوده است ــ یک راز ــ و من می‎خواهم آن را برای‎تان فاش کنم."

مادام مِل: "چرا؟"

مادام دالیس: "چون مایلم قلبم را برای‎تان بتکانم. ــ شما گوری را که من قبلاً در آنجا نرگس بنفش رنگ قرار دادم دیدید؟"

مادام مِل: "بونیفاس ــ ــ؟"

مادام دالیس: "بله، بونیفاس روشه. هنریته، حالا من سرخ نشدن چهره‎ام در برابر شما را مدیون این مرد با کفایت هستم. او مرا از انجام یک گناه که هرگز نمی‎توانست جبران گردد حفظ کرد."

مادام مِل: "چه گناهی؟"

مادام دالیس: "من می‎خواهم برایتان تعریف کنم که چطور شروع شد. ــ یک روز، وقتی شوهر شما پیش من بود ــ ــ"

مادام مِل: "آه."

مادام دالیس: "او برایم خیلی جذاب بود ــ شوهر شما ــ من واقعاً به او علاقه داشتم. او همچنین مردی فریبنده بود، درست نمی‎گویم؟ و در آن زمان من کمی عاشق او بودم ــ اوه نه خیلی زیاد، اما اندکی عاشق. بنابراین همانطور که گفتم در آنروز او به ملاقاتم آمد. این در ساعت گرگ و میش عصر بود ــ من نگذاشتم چراغ بیاورند، خودم هم نمی‎دانم چرا. من احساس نوعی سستی عجیب و غریبی می‎کردم و نمی‎توانستم برای احضار خدمتکار تصمیم بگیرم. بنابراین ما در اتاق نیمه تاریک نشستیم ــ شوهر شما و من، بدون کلمه‎ای حرف زدن. سپس او ناگهان دستم را گرفت. من می‎دانم، هنریته، من باید مانع این کارش می‎گشتم. من می‎دانم که کارم درست نبود، اما احساس قرار داشتن دستم در دست او چنان زیبا بود، چنان از آن لذت می‎بردم که آن را در اختیارش قرار دادم. من حتی از این هم جلوتر رفتم، من دستم را محکم به دستش می‎فشردم. ــ البته این کار او را تشویق می‎کرد ــ او مرا به طرف خودش کشید و لب‎هایمان تقریباً در حال تماس گرفتن بودند که ناگهان درب اتاق باز می‎شود. این بونیفاس روشه بود، استاد ریاضیات پسرم. آن زمان، در آن لحظه من از پدر بونیفاس خوب و سالخورده عصبانی بودم، حتی خیلی عصبانی، اما دیرتر متوجه گشتم که او چه خدمتی بدون آنکه خودش آن را حدس بزند در حق من انجام داده است، من در سکوت به این خاطر از او سپاسگزار بودم و بعد ــ ــ"

مادام مِل: "و به این خاطر امروز بر سر گورش گل بردید؟ ــ بخاطر سپاسگزاری؟"

مادام دالیس: "بله ــ او مرا از ارتکاب یک عمل پست نجات داد، این عمل می‎توانست نقض اعتماد وحشتناکی از طرف من گردد، زیرا که من دوست شما بودم ــ من هنوز هم دوست شما هستم (تا حدودی مردد)، درست است، آیا من هنوز دوست شما هستم؟"

مادام مِل (دست او را می‎فشرد): "بیش از هر زمان."

(هر دو عمیقاً هیجانزده سکوت می‎کنند. ابتدا مادام مِل به خود می‎آید و چند قدم به جلو پیش می‎رود. مادام دالیس به دنبال او می‎رود): "پس شما فردا به آنژو سفر می‎کنید؟"

مادام مِل: "بله. و من امیدوارم که شما در ماه سپتامبر برای چند روز پیش ما بیائید، می‎آئید؟"

مادام دالیس: "بله البته، من هنگام فرا رسیدن شکار خواهم آمد، شاید هم زودتر. ــ خداحافظ هنریته عزیز، مارگریت را از طرف من ببوسید، اما این را فراموش نکنید."

مادام مِل: "نه، من آن را فراموش نمی‎کنم." (بعد به گل‎هائی که مادام دالیس در دست نگاه داشته است اشاره می‎کند.)

"آیا تمام این گل‎ها را برای گور پدرتان در نظر گرفته‎اید؟"

مادام دالیس: "بله."

مادام مِل: "می‎دانید شما باید چکار کنید؟ ــ ببینید، شما باید تعدای از این گل‎های بنفشه زیبای مخملی سیاه رنگ را آنجا آن پائین قرار دهید."

مادام دالیس: "آن پائین؟ منظورتان جائی‎ست که شوهرتان خفته است، به همراه ــ"

مادام مِل: "با معشوقه‎اش ــ بله."

مادام دالیس (به شدت سرخ می‎گردد): "اوه هنریته."

مادام مِل (با لبخندی غمگین): "مادلین، مگر می‎خواهید بیشتر از من حسادت بورزید؟"

(آنها یک بار دیگر دست‎های همدیگر را می‎فشرند، سپس از همدیگر جدا می‎شوند. نقش دردنک و متفکرانه‎ای بر چهره مادام مِل می‎نشیند و آهسته به سمت درب خروجی می‎رود.

مادام دالیس رفتن او را نگاه می‎کند، سپس مرددانه زیباترین بنفشه‎ها را می‎جوید، عطر سبک و مبهم آن را بو می‎کشد. یک لحظه به فکری عمیق فرو می‎رود و سپس گل‎ها را با حرکت شدیدی بر روی زمین پرتاب و آنها را لگدمال می‎کند.)