خشم پدر.

ــ دوشیزۀ مهربان اجازه دادند از استاد خواهش کنم که یک نفر را به خانه بفرستند. یکی از شیشه‎های کاملاً بزرگِ پنجرۀ سالن غذاخوری شکسته است. پنجره باید اندازه‎گیری شود.

ــ بسیار خوب خانم، انجام خواهد گشت.

ــ اما باید فوری انجام شود، زیرا شیشه کاملاً شکسته است و باد داخل می‎شود.

ــ البته! پسرم فریتس فوری به اینجا خواهد آمد.

ــ خداحافظ استاد، اما فقط نگذارید که ما انتظار بکشیم. دوشیزه امروز خیلی بد اخلاق است. او بطور وحشتناکی از دستِ روس سالخورده‎اش عصبانی شده است. این پیرمرد هم اما بطور بی‌مثالی نفرت‎انگیز است.

ــ نگران نباشید، پنجره به موقع تعمیر خواهد گشت.

ندیمۀ خوانندۀ معروف اپرا که در ناحیه کنار دریا یکی از زیباترین ویلاها را کرایه کرده و نامش بخاطر افراط‎هایش در دهانِ تمام مردم بود به پیرمردِ خوش‎تیپ دوستانه سر تکان می‎دهد و دوباره به خیابان می‎رود.

حالا استاد رو به سمتِ اتاقِ زیرزمین فریاد می‎کشید: فریتس ... فریتس! ... بیا بالا. تو باید فوری به محله ویلائی بری، پیش لیزا مورِانگا. کت مناسبی بپوش و متر را همراه ببر.

یک سر بلوند از پله‎های تاریکِ زیرزمین ظاهر می‎شود، و یک صدا که با وجود صاحبِ هجده ساله‎اش بسیار جوانانه بود با اشتیاق فراوان می‎پرسد: پدر، پیش چه کسی باید بروم؟

ــ پیش دوشیزه مورِانگا! آیا نمی‎توانی بشنوی؟

پسر فریاد می‎کشد: پدر، این حقیقت دارد؟

ــ یعنی چه که این حقیقت دارد؟ البته که حقیقت دارد. چرا صورتت را مثل گوسفندهایِ ابله می‎کنی؟

ــ چون من خوشحالم.

ــ تو خوشحالی؟ بخاطر چه چیز خاصی خوشحالی؟ برو آنجا و برایم پنجره را دقیقاً اندازه بگیر. بعد زود برگرد.

ــ بله، پدر!

و او بلافاصله می‎رود؛ در حالیکه پدر خود را با چوب‎های طلائی که اندکی قبل برای نقاشیِ بزرگ رنگ‌روغنِ یک مشتری انتخاب کرده و کنار گذارده بود مشغول می‎سازد. چوب‌ها حالا تکیه داده شده به هم خود او را مانند پائولوسِ رسول نشان می‎دادند.

فریتس پس از مدت کاملاً کوتاهی برای رفتن آماده بود.

ــ عجب! من گفتم یک کت مناسب! و حالا این پسر شیطان بهترین کت و شلوارش را می‎پوشد. آیا مگر کاملاً دیوانه شده‎ای؟

ــ اما پدر، وقتی آدم پیش یک چنین خانم لطیفی می‎رود.

ــ خانم لطیف یعنی چه! خیر، خوانندۀ اپرا! ... حتی اگر مانند یک شاهزاده زندگی کند. صحیح‌اش این است. آیا فکر می‎کنی که خانم خانه خودش در را برایت باز می‎کند؟ ندیمه برای اینکه بهترین لباس یکشنبه‎ات را بخاطرش پوشیده‎ای نگاه زیبائی به تو خواهد انداخت.

ــ آه نه پدر، دوشیزه مورِانگا اینطور مغرور نیست. او همیشه آدم را یکجوری تماشا می‎کند! ... نه، او خجالت نخواهد کشید.

ــ پسر، این حرف‎های بی‎معنی چیست که می‎زنی؟

ــ اصلاً هم بی‎معنی نیست! اگر فقط می‎دونستی که همه در باره او چه می‎گویند.

ــ مردم زیاد صحبت می‎کنند.

ــ نه پدر، قطعاً اینطور است: او زیباترین زنی‎ست که تا حال در این شهر بوده است.

ــ حالا فقط این را ببین! این پسر بی‎تجربه را ببین که می‎خواهد از زیبائی برای من تعریف کند! ... به تو هیچ ربط ندارد که آیا یکی زیبا یا زشت است. فهمیدی؟ ... این به تو هیچ ربطی ندارد! او حالا مشتری ما است و این کافی‎ست! من چنین تصورات دروغی را از سر تو خواهم پراند، پسر کوچکِ خودم! فقط صبر کن! ... تو باید به زودی با شاگردها برایم بر روی ساختمان کار کنی تا افکار ابلهانه از سرت بپرند. این از زمانی که نقاشی‎هایت را پرفسور پسندید شروع شده است. نقاش شدن! چه فکر احمقانه‎ای!

ــ خب می‎دونی پدر، من هم می‎تونم کسی را که واقعاً بسیار زیباست زیبا ببینم. خب آدم در سر دارای چشم است.

ــ اما هیچ چیزِ درستی در آن سر وجود ندارد. خب کافیه، حالا عجله کن! با دقت اندازه بگیر، در غیر اینصورت باید چیزی تجربه کنی!

فریتس نگذاشت دو بار به او گفته شود، کلاهش را بر سر گذارده و درست زمانی از آنجا رفته بود که استاد فکر می‎کرد: آیا هوشمندانه‎تر نیست اگر خودم بجای این پسر شیطان بروم. این لیزا مورِانگا واقعاً چیز بدی نبود. او چیزهای زیادی شنیده و دیده بود. همیشه عده زیادی از آقایان به دنبال او بودند. یک دوکِ پیر از روسیه باید تمام هزینه خانه را بپردازد. یک جشنِ بی‎نظیر در پی جشنِ دیگر در ویلا برقرار می‎گشت. پیرمرد نقش بزرگی بازی نمی‎کرد. او توسط دو خدمتکار حمایت و هدایت می‎گشت، و همه تعریف می‎کردند که لیزا مورِانگا پیرمرد را با تمام مردان جهان می‎فریبد.

او یک اسب‎سوار چابک بود و با اسبش اغلب هر روز خانه را پشت سر می‎گذاشت؛ فریتس، یک بار شلاق اسب‎سواری را که از دست دوشیزه افتاده بود برداشته و به او داده بود، و سپس دو روز به درد کار کردن نمی‎خورد، زیرا زن به او گفته بود: مرسی محبوبکم! و دوباره سر برگردانده و لبخندزنان به او نگاه کرده بود. بله، آدم می‎توانست به این پسر شیطان نگاه کند. او زیبا بود. او این زیبائی را از پدرش داشت.

حالا پدر تمام این چیزها را به یاد می‎آورد، و او می‎خواست فریتس را به بازگشت بخواند. اما او ناپدید شده بود؛ و استاد نمی‎توانست به او برسد. تا او بخواهد کت بپوشد و بیرون برود پسر حتماً بازگشته است. حالا ساعت چهار بود، او می‎توانست تا ساعت چهار و نیم بازگردد.

پسر با هجده سال سن هنوز بسیار ساده بود. و وراجی کردن قبلش قطعاً هیچ معنا نداشت. او خودش در این سن کاملاً متفاوت بود.

علاوه بر این: یک بانوی مغرور مانند این مورِانگا هرگز برای یک پسر شیشه‎بُر علاقه نشان نخواهد داد. او فقط بهترین نجیب‎زادگان را در اطراف خود داشت. خدمتکار شیشۀُ شکسته را به او نشان خواهد داد، بدون آنکه او بتواند خانم خانه را اصلاً ببیند.

و استاد دوباره خود را مشغول کارش می‎سازد و چوب‎ها را برای قاب طلائی کنار هم قرار می‎دهد.

او در حال کار کردن زمان را از یاد می‎بَرد، و ابتدا وقتی متعجب می‎شود که مدتی از ساعت چهار و نیم گذشته بود. ساعت حتی نزدیک پنج را نشان می‎داد.

خب، شاید پسر از یک بیراهه در حال آمدن است. دوستش لودویگ کاملاً در آن نزدیکی زندگی می‎کند.

اما ساعت پنج می‎شود، پنج و ربع می‎شود و پنج و نیم، و استاد خشمگین می‎شود. او چند بار به جلوی در می‎رود و به اطراف نگاه می‎کند؛ اما فقط کبوترها در مقابل در در زیر درختانِ شکوفای زیزفون بغبغو می‎کردند و بر روی سنگ‎های آجریِ خیابان با قدم‎های کوتاه و سریع راه می‎رفتند. و در آن سمت خیابان در نزدِ بازرگان برگِر چند دختر ایستاده و گپ می‌زدند و می‎خندیدند؛ در غیر اینصورت تا چشم کار می‎کرد هیچکس دیده نمی‎گشت.

همسر استاد به یک جشن تولد رفته بود و نمی‎توانست قبل از شام به خانه بازگردد.

پس این پسر کجا مانده است؟

او کمی وحشت می‎کند. تا حال پیش نیامده بود که او بدون اطلاعِ قبلی تا این مدت بیرون بماند. اما نمی‎توانست هیچ چیزی برایش اتفاق افتاده باشد. کاش فقط مادر هنوز به خانه بازنگشته باشد. مادر همیشه فوری به وحشت می‎افتد.

او دوباره به کنار در می‎رود، و خدا را شکر، پسر شیطان عاقبت در حال آمدن بود.

اما به نظر می‎رسید که انگار اصلاً نمی‎داند کجاست. او بسیار خنده‎دار راه می‎رفت، با یک چهره عجیب و غریبِ از شکل اصلی خارج گشته.

خدای من، نکند پسر در میخانه بوده و یک جام می نوشیده باشد؟

استاد کمی خود را عقب می‎کشد تا پسر او را فوری نبیند. اما به نظر می‎رسید که پسر اصلاً دارای چشم نیست. در این لحظه آقای نولته، قاضی مهربانِ سالخورده در حال عبور به پسر نزدیک می‎شود، و پسر تلوتلو خوران بدون سلام کردن از کنار قاضی می‎گذرد.

ــ خب، صبر کن پسرک! فقط صبر کن به خانه برسی!

او پشت در می‎ایستد و انتظار می‎کشد.

حالا پسر در وسط مغازه ایستاده بود، کلاه تازه‎اش را از سر برمی‎دارد و آن را طوری بی‎احتیاط پرت می‎کند که بر روی زمین می‎افتد. بعد با چشمان بسته دست‎هایش را لذتبخش به سمت بالا کش و قوس می‎دهد.

آیا پسر دیوانه شده بود؟

پدر او را صدا می‎زند: فریتس! ... فریتس!

در این لحظه او از وحشت مچاله می‎شود و خون به صورتش می‎دود.

ــ چه اتفاقی برایت افتاده؟

ــ چه اتفاقی باید افتاده باشد، پدر؟ ... هیچ اتفاقی نیفتاده!

ــ کاغذ اندازه‎گیری کجاست؟

ــ چه چیز، پدر؟ ... چه چیز؟

ــ کاغذ اندازه‎گیریِ پنجره!

ــ اندازهُ پنجره؟ ... آهان!

ــ پسر! چرا اینطوری دیده می‎شی؟

ــ پس چطور باید دیده بشم، پدر؟

ــ  چرا مو و یقه‎ات اینطور دیده می‌شوند، تو کجا بودی؟ دگمه‎های جلیقه‎ات کاملاً اشتباه بسته شده‎اند.

ــ جلیقه؟

او با عجله به منظم کردن جلیقه‎اش می‎پردازد.

ــ من باید هنگام پوشیدن جلیقه عجله کرده و دگمه‎ها را اشتباه بسته باشم.

ــ و تو اینطور پیش مشتری می‎ری؟ پسر، برایت چه اتفاقی افتاده است؟ ... چیزی برایت اتفاق افتاده! ... حرف بزن!

ــ اما پدر! چه اتفاقی باید برای من افتاده باشد؟ هیچ اتفاقی نیفتاده، قطعاً هیچ اتفاقی!

ــ این را به کس دیگری بگو! تو کجا بودی؟

ــ کجا باید بوده باشم؟ ... پیش لیزا مورِانگا، جائیکه تو من را فرستادی.

ــ تمام مدت؟

ــ بله تمام مدت؟

ــ بجز آنجا جای دیگری نبودی؟

ــ اما نه! چطور می‎تونستم جای دیگری باشم.

ــ و کاغذ اندازه‎گیری کجاست؟

ــ صبر کن!

او بیهوده تلاش می‎کردْ اما هیچ چیز نمی‎یافت؛ سعی می‎کرد به یاد آورد و موفق نمی‎گشت. او فقط می‎دانست که قصد داشته پنجره را اندازه بگیردْ که در این هنگام خانم خانه در یک لباس خانۀ راحت آمده و مشغول صحبت کردن با او شده بود. و پرسیده بود آیا او همان مرد جوانی نیست که شلاق اسب‎سواری را از زمین برداشته و به او داده بوده است؟ و گفته بود که او چه موهای زیبا و بوری دارد. و در این حال به او بطور عجیبی نگاه کرده و به رویش لبخند زده بود.

و از زمانی که زن در حال خندیدن موهای فرفری او را با دست نوازش کردْ همه چیز را از یاد برده و دیگر به پنجره فکر نکرده بود.

ــ و با یک چنین سری بازمی‎گردی؟ ... گوش کن! ... آیا خودت با خانم خانه صحبت کردی؟

ــ مطمئناً پدر! مطمئناً!

ــ و به این خاطر اینطور دیده می‎شی؟

پدر دست او را می‎گیرد و به صورتش نگاه می‎کند، اما به نظر می‎رسید که پسر اصلاً نمی‎داند پدر در برابرش ایستاده است. او فقط با لذت به خلاء نگاه می‎کرد.

ــ پسر! زن با تو چه کار کرده است؟

در این لحظه او وحشتزده می‎شود و به پدر خیره نگاه می‎کند.

ــ حالا می‎خواهی صحبت کنی؟ ... می‎گوئی یا نه؟ ... حرف بزن!

ــ نه، پدر! و اگر مرا بزنی و بکشی ... من نمی‎تونم آن را به تو بگویم!

او این را با چنان انرژیِ پر حرارتی می‎گوید که حالا جای تردید برای استاد باقی نمی‎ماند که زن پسر بی‎گناه او را از راه به در برده است.

در این وقت پدر دست او را رها می‎سازد. حالا او به اندازه کافی از جریان آگاه شده بود.

او می‎گوید: خب حالا صبر کن، بعداً به حسابت می‎رسم! تو نمی‎تونی از دستم فرار کنی! ... اما من اول به حساب این زن می‎رسم. او باید من را بشناسد! آدم باید خیلی ساده پیش پلیس برود. آدم نمی‎تواند همیشه باور کند که مردم چه تعریف می‎کنند. این زن بدتر از ... و بعد! تو پسرک ... تو خودت را برای تنبیه آماده کن!

با این حرف با خشمی کور به طبقه بالا می‎رود، کت و کلاهش را برمی‎دارد؛ پس از شستن دست و صورتش درب خانه را طوری به هم می‎کوبد که هرگز در عمرش انجام نداده بود، و با عجله از طریق مسیر بازار به زحمت گام برمی‎دارد. در حالیکه در خشم خود خیلی کم به سمت چپ و راستش نگاه می‎کرد، همانطور که قبلاً پسرش با یادِ به آنچه قبلاً در ویلای زنِ زیبا تجربه کرده بود انجام می‎داد.

فریتس در این بین لباس‎های خوبش را دوباره در کمد آویزان کرده بود و با ترس و نگرانی فراوان انتظار بازگشت پدر خشمگینش را می‎کشید. او می‎دانست که پدر در هنگام خشم با مردم ملایم رفتار نمی‎کند. آیا نباید با عجله به کمک زنِ زیبا بشتابد و وی را در مقابل پدر خشمگینش محافظت کند؟

اما برای این کار او شجاعت کافی را پیدا نکرد.

کاش فقط مادر از داستان چیزی نفهمد. کاش زودتر از وقت مقرر به خانه بازنگردد و از قضیه بو نبرد.

و زمان می‎گذشت.

دیر و دیرتر می‎شود.

عجیب است که پدر هنوز بازنگشته بود!

پدر بر روی پاها خیلی سریع نبود، اما با این وجود خیلی دیر کرده بود!

شاید پدر در پایان چنان سر و صدائی ایجاد کرده که او را به ایستگاه پلیس برده باشند. اما پلیس‎ها همه او را می‎شناختند. در آنجا برای او اتفاقی نخواهد افتاد.

و فریتس همچنین جرأت نمی‎کرد از خانه خارج شود و پدر را جستجو کند. مادر می‎توانست با این کار خیلی زودتر متوجه قضیه شود.

شب مرتب نزدیک‎تر می‎گشت. شاگردهای مغازه رفته بودند؛ و حالا او در نوسانِ بین آنچه تجربه کرده و آنچه از خشم پدر انتظارش را می‎کشیدْ در خانه تنها مانده بود.

در این وقت درب باز می‎شود ... این باید مادر باشد، زیرا پدر چنین آرام راه نمی‎رفت.

او می‎خواست به استقبالش برود. اما آنجا پدرش بود که قصد داشت پنهانی از پله‎ها بالا بیاید.

او با لکنت در تاریکی راهرو می‎گوید: آه پدر! امیدوارم که فقط مادر هیچ چیز از قضیه بو نبرد.

ــ خفه شو!

سپس از کنار او می‎گذرد و پسر را تنها می‎گذارد.

پدر باید خود را بطور وحشتناکی خشمگین ساخته باشد، صدایش خیلی عجیب به گوش می‎آمد. صورتش کاملاً سرخ شده بود، طوری دیده می‎گشت که پسر هرگز او را آن چنان ندیده بود.

کاش فقط او از عصبانیت سکته نکند! دکتر سال قبل گفته بود که باید او را بخاطر داشتنِ فشار خونِ بالا از دچار شدن به هیجان محافظت کرد؛ و او دیگر اجازه نوشیدن شراب نداشت و هر روز فقط می‎توانست یک لیوان آبجویِ سبک بنوشد.

چند دقیقه دیرتر مادر هم از جشن تولد بازمی‎گردد. او فوراً متوجه می‎شود که پسر و پدر با چشمانِ براق خاصیْ بسیار هیجانزده دیده می‎شوند. اما مرد برای آرام ساختن او می‎گوید که فقط تند راه رفته و احتمالاً کمی گرمازده شده است؛ اما او در سر میز شام هیچ اشتهائی نداشت و مایل نبود درست و حسابی غذا بخورد. و فریتس هم نمی‎توانست چیزی از گلو به پائین فرو دهد و می‎گوید که احتمالاً نهار ظهر امروز خوب نبوده و معده‎اش را به هم زده است.

استاد می‎گوید: بله، احتمالاً باید اینطور باشد! و به ریش ژولیده رسولانه‎اش دست می‎کشد. معده من هم کاملاً روبراه نیست. من باید یک گیلاس ویسکی چاودار بنوشم.

مادر می‎گوید: من نمی‎دانم، برای من و برای بقیۀ افراد غذا هیچ مشکلی ایجاد نکرد. من مایلم فقط بدانم برای شما دو نفر چه اتفاقی افتاده است؟ ... شماها چکار کرده‎اید؟

ــ ما؟ ... چکار کردیم؟ ... ما هیچکاری نکردیم!

ــ آیا با هم احتمالاً مشاجره کرده‎اید؟

ــ به هیچ وجه! ... ما مشاجره نکردیم. هیچ مشاجره‎ای! ... مگه نه فریتس؟

پسر می‎گوید: نه مادر، ما واقعاً مشاجره نکردیم.

ــ خب، اما شماها خیلی عجیب به نظرم می‎رسید. من مطمئنم چیزی اتفاق افتاده است.

استاد می‎غرد: آه، احتمالاً فقط از غذای ظهر است، و در این حال به همسرش که هنوز در حالت رفتن بود نگاه عجیبِ تفتیش کننده و غیرقابل درکی می‎اندازد؛ به این معنی که خودش هم از اینکه قضیه چنین بوده غرق تعجب است.

از شیشۀ پنجره دوشیزه لیزا مورِانگا هیچ کلمه‎ای صحبت نمی‌شود.

فریتس دیرتر با شجاعت فراوان به پدر می‎گوید: خب پدر؟ اما یک پیپ هنوز می‎کشی؟ ... آیا باید پیپ را برایت پر کنم؟

او چیزی از میان ریش پهناور زیبایش می‎غرد، پیپ را می‎گیرد و اجازه می‎دهد پسر چوب کبریت مخصوص روشن کردنِ پیپ را برایش بالای پیپ نگهدارد. و در طول شب حال هر دو نفر آنها بهتر می‎شود، گرچه دائماً همدیگر را در حال بررسی از گوشه چشم نگاه می‎کردند.

فریتس در صبح روز بعد وقتی حالا با پدر تنها بود پس از مدتی طولانی عاقبت می‎پرسد: پدر! ... خب حالا اندازه شیشۀ پنجره دوشیزه چقدر است؟

ــ پسر! ... من یک چیز به تو می‎گویم ...

اما او از آنچه که در اصل پدر می‎خواست به او بگوید هرگز مطلع نگشت. زیرا پدر از اتاق به کارگاه می‎رود، و اِمیل کوچکِ قوزدار را می‎خواند و او را با یک شیشۀ بزرگ پیش مشتری می‎فرستد.

هنوز نیم ساعت نگذشته بود که اِمیل دوباره برمی‎گردد. شیشه در اندازۀ درست بریده نشده بود. پنجره از عرض چهار سانتیمتر و از طول دو سانتیمتر بزرگ‎تر بود. هرگز تا حال اتفاق نیفتاده بود که استاد در اندازه گرفتن اشتباه کند.

هنگامیکه اشتفانِ زیبا، شاگرد قدیمی می‎شنود که کار مربوط به خانه لیزا مورِانگا است دچار شوق فراوان می‎شود و می‎خواست بجای اِمیل قوزدار به آنجا برود. اما استاد با خشم او را از این کار منع می‎کند.

استاد با خود می‎اندیشد: این مانده بود که این جوانِ خودپسند را که مانند یک سگِ تازی رتبۀ اول را دارد و به هیکل باشکوهش کم هم نمی‎نازد به آنجا بفرستم.

نه، همان که گفتم: اِمیل می‎رود!

قوز و زشت بودن اِمیل حداقل تضمین خاصی می‎دادند که پنجرۀ آشپزخانۀ دوشیزه مورِانگا عاقبت به شیشه‎اش برسد.

https://www.youtube.com/embed/gG2sLpr5U38